Στοιχεία υποβολής περίληψης: 185 / Mar 17, 2025 @ 8:37 PM
Παρουσίαση: Προφορική
Πεδίο: Επινεφρίδια
Τίτλος: Παράγοντες που επηρεάζουν την ημερήσια διακύμανση των επιπέδων της ελεύθερης κορτιζόλης στο σίελο σε νεαρούς υγιείς ενήλικες. Παρουσίαση Ερευνητικού Πρωτοκόλλου
Κείμενο:
Περίληψη
Σκοπός του παρόντος ερευνητικού πρωτοκόλλου είναι ο προσδιορισμός της ημερήσιας διακύμανσης των επιπέδων κορτιζόλης στο σίελο υγιών νεαρών ενηλίκων, με παράλληλη ανάλυση των καθημερινών συνηθειών που την επηρεάζουν. Η συγκεκριμένη παρουσίαση εστιάζει στην περιγραφή της μεθοδολογίας που εφαρμόστηκε για την υλοποίηση του πρωτοκόλλου.
ΥΛΙΚΟ – ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Τα δεδομένα της έρευνας συλλέχθηκαν από δείγμα 155 φοιτητών της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, ηλικίας 18-24 ετών (60 άνδρες και 95 γυναίκες), μεταξύ Σεπτεμβρίου 2024 και Ιανουαρίου 2025. Η ενημέρωση των φοιτητών για τη δυνατότητα συμμετοχής τους έγινε μέσω προφορικών ανακοινώσεων, φυλλαδίων και δημοσιεύσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της έρευνας. Με κώδικα ταχείας απόκρισης (“QR” code), οι ενδιαφερόμενοι που πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης αποκτούσαν πρόσβαση στο πρωτόκολλο της έρευνας και επιβεβαίωναν ηλεκτρονικά τη συμμετοχή τους. Ο προσδιορισμός των επιπέδων κορτιζόλης στο σίελο πραγματοποιήθηκε με εκτέλεση δειγματοληψιών σιέλου από τους συμμετέχοντες, για τρεις διαδοχικές καθημερινές ημέρες μίας τυπικής εβδομάδας στην Ιατρική Σχολή (τέσσερις δειγματοληψίες την ημέρα: 8:00, 12:00, 18:00 και 22:00).
Με ένα εκτενές ερωτηματολόγιο (ειδικά διαμορφωμένο για να συμπληρώνεται οn line από smartphones), το οποίο συμπλήρωναν οι συμμετέχοντες κατά την πρώτη τους επίσκεψη, συλλέγονταν πληροφορίες σχετικές με τα ανθρωπομετρικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά τους, αλλά και με τις γενικότερες συνήθειες άσκησης, διατροφής, καπνίσματος, κατανάλωσης αλκοόλ (ενσωματωμένα σε αυτό, χρησιμοποιήθηκαν τα επικυρωμένα για τον ελληνικό πληθυσμό ερωτηματολόγια αξιολόγησης του στρες (Perceived Stress Scale 14 – P.S.S.-14) και του ύπνου (Pittsburgh Sleep Quality Index – PSQI). Επιπλέον, με ειδικά διαμορφωμένα ερωτηματολόγια συλλέγονταν on-line και σε πραγματικό χρόνο δεδομένα για τη διατροφή, την άσκηση, τον ύπνο, τα στρεσογόνα ερεθίσματα και την κατανάλωση αλκοόλ και καπνού, παράλληλα με κάθε δειγματοληψία σιέλου. Για τον προσδιορισμό ορμονών και την απομόνωση DNA και RNA χρησιμοποιήθηκε ολικό αίμα με αιμοληψία, μετά από ολονύκτια νηστεία, κατά την πρώτη ημέρα της δειγματοληψίας σιέλου.
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η μελέτη έχει ως πρωτεύον καταληκτικό σημείο τον υπολογισμό της ημερήσιας διακύμανσης των επιπέδων κορτιζόλης στο σίελο υγιών νεαρών φοιτητών ιατρικής και τον υπολογισμό των τυπικών αποκλίσεων που απέχει κάθε τιμή από τον μέσο όρο (Ζ- scores), καθόλη τη διάρκεια του 24-ώρου. Έτσι, πρόκειται να αποτυπωθεί για πρώτη φορά η διακύμανση των επιπέδων κορτιζόλης μεταξύ των νέων ατόμων και μεταξύ διαφορετικών χρονικών στιγμών, με τρόπο που να είναι συγκρίσιμος, ανεξαρτήτως της ατομικής φυσιολογικής διαφοροποίησης. Δευτερευόντως, διερευνάται η συσχέτιση των συνηθειών (διατροφή, άσκηση, ύπνος, στρες, κατανάλωση αλκοόλ και καπνιστικού υλικού) με τις τιμές της ελεύθερης κορτιζόλης σιέλου σε υγιείς νεαρούς ενήλικες. Επιπλέον, διερευνώνται οι γενετικές παραλλαγές στους γονιδιακούς τόπους που ελέγχουν τη δράση και τον μεταβολισμό των γλυκοκορτικοειδών, καθώς και η πιθανή συσχέτισή τους με τον κιρκάδιο ρυθμό που παρουσιάζουν τα επίπεδα ελεύθερης κορτιζόλης στο σίελο.
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Το ερευνητικό πρωτόκολλο πρόκειται να καθορίσει την ημερήσια διακύμανση της παραγωγής κορτιζόλης σε υγιείς νέους ενήλικες, αναδεικνύοντας συνήθειες και γενετικούς παράγοντες που επηρεάζουν την ημερήσια παραγωγή κορτιζόλης, ενώ τα δεδομένα θα χρησιμοποιηθούν σε περαιτέρω συγκρίσεις με αντίστοιχες μετρήσεις σε ασθενείς με οξέα και χρόνια νοσήματα.
Σημειώσεις: